Skip to main content

«Πώς θα μεταφράζατε τον libertarian στα Ελληνικά»;

Αναρωτήθηκε ο συγγραφέας Νίκος Δήμου σ’ ένα σχόλιο του στο προσωπικό του ημερολόγιο στο διαδίκτυο:

[Nikos Dimou said...

«Πανάσχημη πως θα μεταφράζατε τον libertarian στα Ελληνικά;»]

Του απέστειλα το παρακάτω σχόλιο:

[Ο πιο μαχητικός εκφραστής της θεωρίας του Αντιδιαφωτισμού ήταν ο ιερομόναχος Αθανάσιος Πάριος. Μιλούσε στα έργα του για «λιμπερτίνους», «αθεωτάτους κριτικούς» και «ιλλουμινάτα». Εξέφραζε την λύπη του επειδή ο «νόμος της χάριτος δεν συγχωρεί θάνατον την σήμερον» σε όσους κήρυτταν την «πολυθρύλητον και πολυτάραχον ελευθερίαν των δημοκρατικών».΄

Νομίζω ότι, αν ζούσε σήμερα αυτός ο ιδεολογικός πρόγονος του σημερινού αρχιεπισκόπου της ελλαδικής ορθόδοξης εκκλησίας θα απέδιδε κατ’ αναλογία και πολύ εύστοχα τη λέξη libertarian ως «Λιμπερταριανός».

Πάντως ο τίτλος «Libertinos» του προσωπικού μου blog οφείλεται σ’ αυτόν. Ελπίζω να με συγχωρέσει!!]

Comments

Roark said…
Μια μετάφραση δεν θα πρέπει να μεταφράσει και το πρώτο συνθετικό της λέξης;

Σε ένα άρθρο το Άρη Χατζή είχα δει την απόδοση φιλελευθεριστής. Επίσης πολύ συχνά αποδίδεται ως ελευθεριακός (αν και ακροαριστερές μικροομάδες δίνουν άλλο νόημα στη λέξη).
Anonymous said…
Eleu8eriakos einai h pio gnwsth metafrash
George Bourchas said…
Δεν μίλησα για μετάφραση, αλλά για απόδοση του όρου στα ελληνικά.
Επίσης οι όροι «σοσιαλιστής», «κομουνιστής», «φασίστας» δεν συνιστούν μετάφραση αλλά απόδοση τους στα ελληνικά. Η «δημοκρατία» επίσης αποδόθηκε σε άλλες γλώσσες χωρίς να μεταφραστεί. Ο αντίστοιχος όρος «λιμπεραλιστής» ή «λιμπερτίνος», ωστόσο, δεν καθιερώθηκε στην ελληνική γλώσσα, καθόλου τυχαία έχω την εντύπωση, επειδή έπρεπε πρώτα απ’ όλα να υπάρξουν κάποιοι που να ενστερνίζονται τις ιδέες του και να τις προβάλλουν ή κάποιοι, όπως ο Πάριος, που να νιώθουν επιτακτική την ανάγκη να πολεμήσουν τις ιδέες του, που τότε ήταν ανερχόμενες. Δείτε σήμερα για παράδειγμα πως επικράτησε η χρήση του όρου «νεοφιλελευθερισμός», επειδή αφενός προβλήθηκε από τον Ανδρέα Ανδριανόπουλο και αφετέρου πολεμήθηκε από τους αντιπάλους του («Νεοφιλελεύθερη Λαίλαπα»).

Υ.Γ. Ο Ανδριανόπουλος νομίζω πρώτος το 1984 στην μετάφραση που έκανε ο ίδιος του βιβλίου του Henry Lepage «Αύριο ο Καπιταλισμός», εκδ. «Ελληνική Ευρωεκδοτική», σελ. 39επ. μετέφρασε τον όρο ως «φιλελευθεριστής».
Anonymous said…
Ο Μολύβας (στην μετάφραση του Contemporary Political Philosophy του Kymlicka) αποδίδει το 'libertarian' ως 'ελευθεριστή', σε συμφωνία με άλλους όρους, όπως το 'κοινοτιστής' για τον communitarian, 'ωφελιμιστής' για τον utilitarian κ.ο.κ. Δυστυχώς αυτή η μετάφραση παραπέμπει σε 'libertinism', ένα μικρό ευρωπαϊκό πολιτικό κίνημα.

Ίσως η λιγότερο συγκεχυμένη απόδοση να είναι 'ελευθεριακότητα' και 'ελευθεριακός', όπως αναφέρει ο martingale. Aυτή ωστόσο δεν έχει συνοχή με τις υπόλοιπες αποδόσεις των εις '-arian' όρων.
Anonymous said…
Νομίζω ότι η απόδοση "λιμπερτίνος" είναι η πλέον κατάλληλη. Ο αναγνώστης που θα τη βρει μπροστά του σε ένα κείμενο θα ανατρέξει σε άλλες πηγές για να ανακαλύψει όλη την ιστορία του κινήματος. Μέσω της μετάφρασης θέλω να δείξω τον πολιτισμό μιας ξένης χώρας σε όσους δεν μπορούν να τη γνωρίσουν μόνοι τους, όχι να βρω έναν "αντίστοιχο " όρο στα ελληνικά ο οποίος δεν θα προσεγγίζει το νόημα του αρχικού όρου και τον οποίο ο αναγνώστης τελικά θα προσπεράσει.

Popular posts from this blog

Άμεση ρήξη με τον αντιλιμπεραλιστικό μνημονιακό παρεοκρατικό καπιταλισμό και με τον διακομματικό εθνοεθνικισμό

Τα θρασύδειλα αντι-λιμπεραλιστικά μνημονιακά εθνοεθνίκια, πρώτα έφεραν την οικονομική καταστροφή της χώρας και τώρα την οδηγούν και σε νέα, εθνική αυτή τη φορά καταστροφή, οδηγώντας την χρεωκοπημένη και αποδυναμωμένη σε ένοπλη σύρραξη με την Τουρκία, αφού προηγουμένως την έχουν εξευτελίσει διεθνώς, θεωρώντας ανυπεράσπιστους και κατατρεγμένους ανθρώπους ως "ενεργή, σοβαρή, εξαιρετική και ασύμμετρη απειλή" κατά της χώρας, αναστέλλοντας και καταπατώντας βάναυσα την συνθήκη της Γενεύης για τους πρόσφυγες, διώκοντας τους, καταδικάζοντάς τους, φυλακίζοντάς τους και εξαπολύοντας ακόμα και δολοφονική βία εναντίον τους για την απώθησή τους, εν τέλει δε κατακρεουργώντας, έτσι, κάθε έννοια κράτους δικαίου στη χώρα. Κι αυτό, καθώς  ο διακομματικός εθνοεθνικισμός όλων υπόλοιπων κομμάτων της Βουλής, εκτός του ΜέΡΑ25 που διακηρύσσει ότι " το εθνικό δικαίωμα διαχείρισης των συνόρων μας θα το χρησιμοποιήσουμε για να δίνουμε καταφύγιο στους κατατρεγμένους", δεν βλέπει απέναντί

Αντιπρόσωποι και εκπρόσωποι

Το ελληνικό Σύνταγμα ανήκει στην κατηγορία των συνταγμάτων εκείνων, που αναγνώρισαν μεν τα πολιτικά κόμματα (κομματική δημοκρατία), πλην όμως διατήρησαν τις αρχές της κλασσικής αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας, με συνέπεια τη δημιουργία πολλών προβλημάτων, που αναφέρονται στις σχέσεις διατάξεων των δύο κατηγοριών. Η ευρύτατη σε έκταση και περιεχόμενο «συνταγματοποίηση» των πολιτικών κομμάτων στο ελληνικό σύνταγμα (όπως, άλλωστε, απαιτούσε η νέα συνταγματικοπολιτική πραγματικότητα) και η εκ παραλλήλου διατήρηση των διατάξεων των άρθρων 51§2 και 60§1, που συνταγματοποιούν το αντιπροσωπευτικό σύστημα και την ελεύθερη εντολή, τείνουν να προσλαμβάνουν έντονο συγκρουσιακό χαρακτήρα. Είναι χαρακτηριστικό ότι, ενώ το 1974 υπήρξε έντονη συζήτηση για το άρθρο 60§1 κατά τη διαδικασία ψηφίσεως του νέου Συντάγματος (υπήρξαν προτάσεις και από την τότε συμπολίτευση υπέρ της απαγόρευσης της δυνατότητας ανεξαρτητοποιήσεως και μεταστάσεως των βουλευτών με την προσθήκη τρίτης παραγράφου στο άρθρο 60), έκ

Ο Ερντογάν θέλει, ο Καραμανλής μπορεί;

«Απαιτείται επειγόντως δόγμα» είναι ο τίτλος ενός ενδιαφέροντος άρθρου του Αλέξη Παπαχελά στην εφημερίδα «ΤΟ ΒΗΜΑ». Γράφει χαρακτηριστικά ο Αλέξης Παπαχελάς: {Εχει η Αθήνα δόγμα; Ο Τάσσος έχει, το ακολουθεί πιστά και μπορεί - από τη δική του σκοπιά - να του βγει. Ο Σημίτης είχε το δικό του δόγμα, που έλεγε «αποφεύγω την κρίση, αλλά προσπαθώ να τα βρω στο ευρωπαϊκό πλαίσιο». Ο Καραμανλής; H λογική προστατεύω το στάτους κβο, αποφεύγω την οξύτητα και προσεύχομαι για το καλύτερο δεν «παίζει» σε ένα Αιγαίο όπου μια κρίση μπορεί να κλιμακωθεί μέσα σε λίγα λεπτά, με τα κανάλια να βάζουν απεριόριστο λάδι στη φωτιά για να «πουλήσουν». Απαιτείται επειγόντως δόγμα και αυτό που οι Αγγλοσάξονες αποκαλούν leadership, γιατί ειδάλλως θα βρεθούμε απροετοίμαστοι ενώπιον μιας σύγκρουσης, την οποία όλοι θα έπρεπε να αναμένουν, όπως η προχθεσινή!}. Ποιο, όμως, μπορεί να είναι αυτό το δόγμα; Ο κ. Παπαχελάς δεν προτείνει τίποτε σχετικό. Το «δόγμα Σημίτη», που αναφέρει και που ακολουθεί και η κυβέρνη