Αναρωτήθηκε ο συγγραφέας Νίκος Δήμου σ’ ένα σχόλιο του στο προσωπικό του ημερολόγιο στο διαδίκτυο:
[Nikos Dimou said...
«Πανάσχημη πως θα μεταφράζατε τον libertarian στα Ελληνικά;»]
Του απέστειλα το παρακάτω σχόλιο:
[Ο πιο μαχητικός εκφραστής της θεωρίας του Αντιδιαφωτισμού ήταν ο ιερομόναχος Αθανάσιος Πάριος. Μιλούσε στα έργα του για «λιμπερτίνους», «αθεωτάτους κριτικούς» και «ιλλουμινάτα». Εξέφραζε την λύπη του επειδή ο «νόμος της χάριτος δεν συγχωρεί θάνατον την σήμερον» σε όσους κήρυτταν την «πολυθρύλητον και πολυτάραχον ελευθερίαν των δημοκρατικών».΄
Νομίζω ότι, αν ζούσε σήμερα αυτός ο ιδεολογικός πρόγονος του σημερινού αρχιεπισκόπου της ελλαδικής ορθόδοξης εκκλησίας θα απέδιδε κατ’ αναλογία και πολύ εύστοχα τη λέξη libertarian ως «Λιμπερταριανός».
Πάντως ο τίτλος «Libertinos» του προσωπικού μου blog οφείλεται σ’ αυτόν. Ελπίζω να με συγχωρέσει!!]
Comments
Σε ένα άρθρο το Άρη Χατζή είχα δει την απόδοση φιλελευθεριστής. Επίσης πολύ συχνά αποδίδεται ως ελευθεριακός (αν και ακροαριστερές μικροομάδες δίνουν άλλο νόημα στη λέξη).
Επίσης οι όροι «σοσιαλιστής», «κομουνιστής», «φασίστας» δεν συνιστούν μετάφραση αλλά απόδοση τους στα ελληνικά. Η «δημοκρατία» επίσης αποδόθηκε σε άλλες γλώσσες χωρίς να μεταφραστεί. Ο αντίστοιχος όρος «λιμπεραλιστής» ή «λιμπερτίνος», ωστόσο, δεν καθιερώθηκε στην ελληνική γλώσσα, καθόλου τυχαία έχω την εντύπωση, επειδή έπρεπε πρώτα απ’ όλα να υπάρξουν κάποιοι που να ενστερνίζονται τις ιδέες του και να τις προβάλλουν ή κάποιοι, όπως ο Πάριος, που να νιώθουν επιτακτική την ανάγκη να πολεμήσουν τις ιδέες του, που τότε ήταν ανερχόμενες. Δείτε σήμερα για παράδειγμα πως επικράτησε η χρήση του όρου «νεοφιλελευθερισμός», επειδή αφενός προβλήθηκε από τον Ανδρέα Ανδριανόπουλο και αφετέρου πολεμήθηκε από τους αντιπάλους του («Νεοφιλελεύθερη Λαίλαπα»).
Υ.Γ. Ο Ανδριανόπουλος νομίζω πρώτος το 1984 στην μετάφραση που έκανε ο ίδιος του βιβλίου του Henry Lepage «Αύριο ο Καπιταλισμός», εκδ. «Ελληνική Ευρωεκδοτική», σελ. 39επ. μετέφρασε τον όρο ως «φιλελευθεριστής».
Ίσως η λιγότερο συγκεχυμένη απόδοση να είναι 'ελευθεριακότητα' και 'ελευθεριακός', όπως αναφέρει ο martingale. Aυτή ωστόσο δεν έχει συνοχή με τις υπόλοιπες αποδόσεις των εις '-arian' όρων.