Skip to main content

Εφεξής θα επιτίθενται σχεδόν αποκλειστικά στην ηπειρωτική Ευρώπη


Με αφορμή την τρομοκρατική επίθεση στη Γαλλία καθίσταται, θεωρώ, εξαιρετικά επίκαιρο ένα παλαιότερο άρθρο μου στην εφημερίδα "ΤΟ ΒΗΜΑ" με τον τίτλο: [Η επιβολή του "λόγου"], που αναφέρεται στη γαλλική (αντι-λιμπεραλιστική) ορθολογική παράδοση. 

(Μπορείτε, να δείτε το άρθρο στο σύνδεσμο: http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=182185).

Η γαλλική (αντι-λιμπεραλιστική) ορθολογική παράδοση

1. Με την κυριαρχία της στην ηπειρωτική Ευρώπη, οδήγησε στον "έλλογο" σχεδιασμό και στην επιβολή της ΟΝΕ άνωθεν, δηλαδή δίχως χαγεκιανές κοινωνικο-πολιτικές διαδικασίες "αυθόρμητης τάξης".

2. Με το αντιθρησκευτικό της μένος, εξοβέλισε την θρησκευτική ανοχή, επιβάλλοντας λ.χ. την ποινικοποίηση της μαντίλας. 

Ως αποτέλεσμα επέφερε:

1. Την σημερινή πρωτόγνωρη οικονομική κρίση στην ηπειρωτική Ευρώπη. 

2. Τον πλήρη ιδεολογικό-πολιτικό εκφασισμό της Γαλλικής κοινωνίας και την κατακόρυφη άνοδο του φασισμού, του ρατσισμού και της ξενοφοβίας σε πολλές άλλες χώρες της Ευρώπης. 

3. Πολιτισμική σύγκρουση.

Άλλοι έχουν για προσκέφαλο το "The Constitution of Liberty" του Hayek άλλοι το «The God Delusion» του Richard Dawkins. Ο αγγλοαμερικάνικος Διαφωτισμός το πρώτο, η ηπειρωτική Ευρώπη του γαλλικού Διαφωτισμού το δεύτερο.

Ο πρώτος, (σε αντίθεση με τον δεύτερο), δεν θέτει σε εισαγωγικά το ρήμα "προσβάλλει".

Η προσβολή και το δικαίωμα προσβολής είναι δεδομένα για τον πρώτο. Για τον δεύτερο ισχύει η παραδοξότητα να μην παραδέχεται την προσβολή, αλλά μόνο δικαίωμα προσβολής.

Το Ισλάμ με τα σκίτσα του Μωάμεθ, εξεγέρθη λόγω της άρνησης του Ράσμουσεν τότε να θεωρήσει, ως προσβλητικά τα σκίτσα. Δεν εξεγέρθη προκειμένου, να επιτύχει, να μην δημοσιεύονται τέτοια σκίτσα και να απαγορευτούν.

Κάθε επιθυμία επιβολής στον κόσμο ενός σχεδιασμένου εκ των προτέρων λογικού προτύπου αντί της διαμόρφωσης ενός πλαισίου παροχής ευκαιριών για ελεύθερη ανάπτυξη μέσω της απρόσκοπτης λειτουργίας των κοινωνικοπολιτικών διαδικασιών της χαγιεκιανής «αυθόρμητης τάξης» καταλήγει μέσω της βέβαιης αποτυχίας του σε τερατώδη οπισθοδρόμηση. Στον φασισμό, στον ρατσισμό, στην ξενοφοβία, στην πολιτισμική σύγκρουση, στην οικονομική οπισθοδρόμηση.

Περιττό να τονίσω, ότι η τρομοκρατική επίθεση στη Γαλλία θεωρώ, ότι θα επιδεινώσει κατακόρυφα τις ήδη πολύ αρνητικές κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές εξελίξεις στη Γαλλία και στην Ευρώπη (ξενοφοβία, ρατσισμός, φασισμός, φτώχεια) καθιστώντας τες μάλλον μη αναστρέψιμες. Οι δε τρομοκρατικές επιθέσεις εφεξής θα στρέφονται σχεδόν αποκλειστικά εναντίον της ηπειρωτικής Ευρώπης.

(Επισυνάπτω παρακάτω μερικά σχετικά αποσπάσματα από τον F. A. Hayek)

[Ενώ η ορθολογιστική παράδοση θεωρεί ότι ο άνθρωπος ήταν εξαρχής προικισμένος τόσο με τα διανοητικά όσο και τα ηθικά χαρακτηριστικά που του επέτρεψαν να διαμορφώσει σκόπιμα τον πολιτισμό του, οι οπαδοί της εξέλιξης κατέστησαν σαφές ότι ο πολιτισμός ήταν το συσσωρευμένο μέσα από δυσκολίες αποτέλεσμα δοκιμών και λαθών, το άθροισμα της εμπειρίας που εν μέρει μεν μεταβιβαζόταν από γενιά σε γενιά ως ρητή γνώση, αλλά σε μεγαλύτερο βαθμό ήταν ενσωματωμένο σε εργαλεία και θεσμούς που αποδεικνύονταν κάθε φορά στην πράξη ανώτεροι - θεσμοί των οποίων τη σημασία θα μπορούσαμε ίσως να ανακαλύψουμε μέσω της ανάλυσης, αλλά ούτως ή άλλως εξυπηρετούν τους σκοπούς των ανθρώπων ακόμα κι αν αυτοί δεν τους κατανοούν. Οι Σκοτσέζοι θεωρητικοί είχαν μεγάλη επίγνωση του πόσο εύθραυστο ήταν αυτό το τεχνητό οικοδόμημα του πολιτισμού, που στηρίζονταν στο γεγονός ότι τα πρωτόγονα και άγρια ένστικτα του ανθρώπου δαμάζονταν και περιορίζονταν από θεσμούς που ο άνθρωπος ούτε είχε σχεδιάσει, ούτε μπορούσε να ελέγχει. Αυτοί οι στοχαστές απείχαν πάρα πολύ από το να υποστηρίζουν αφελείς απόψεις - που αργότερα άλλοι φόρτωσαν άδικα στο λιμπεραλισμό τους - όπως η “φυσική καλοσύνη του ανθρώπου”, η ύπαρξη μιας “φυσικής αρμονίας συμφερόντων” ή τα ευεργετικά αποτελέσματα της “φυσικής ελευθερίας” (παρότι μερικές φορές χρησιμοποιούσαν την τελευταία φράση). Ήξεραν ότι το τεχνούργημα των θεσμών και των παραδόσεων ήταν αναγκαίο προκειμένου να συμφιλιώνονται τα συγκρουόμενα συμφέροντα. Το πρόβλημα που τους απασχολούσε ήταν με ποιον τρόπο “το πρώτο κινούν την ανθρώπινη φύση - η φιλαυτία - να πάρει τέτοια κατεύθυνση σ’ αυτή την περίπτωση (και σε όλες τις άλλες) ώστε να προάγει το δημόσιο συμφέρον μέσα από τις προσπάθειες που καταβάλλει ούτως ή άλλως για να προαγάγει το ατομικό συμφέρον”. Εκείνο που έκανε αυτές τις προσπάθειες επωφελείς δεν ήταν η “φυσική ελευθερία” με οποιαδήποτε κυριολεκτική της εννοιολόγηση, αλλά οι θεσμοί που έχουν εξελιχθεί για να προστατεύουν “τη ζωή, την ελευθερία και την ιδιοκτησία”. Ούτε ο Λοκ ούτε ο Χιουμ, ούτε ο Σμιθ ούτε ο Μπερκ θα υποστήριζαν ποτέ, όπως έκανε ο Μπένθαμ, ότι “κάθε νόμος είναι ένα δεινό, γιατί κάθε νόμος συνιστά παραβίαση της ελευθερίας”. Το επιχείρημά τους δεν ήταν ποτέ ένα πλήρες laissez faire, το οποίο όπως δείχνουν οι ίδιες οι λέξεις, είναι κι αυτό μέρος της γαλλικής ορθολογιστικής παράδοσης που κανένας από τους Άγγλους κλασικούς οικονομολόγους δεν υπερασπίστηκε ποτέ στην κυριολεκτική του σημασία. Οι στοχαστές αυτοί ήξεραν καλύτερα από τους μεταγενέστερους επικριτές τους ότι εκείνο που διοχέτευε επιτυχώς τις ατομικές προσπάθειες σε κοινωνικά επωφελείς σκοπούς δεν ήταν κάποιο είδος μαγείας, αλλά η εξέλιξη “καλά οικοδομημένων θεσμών”, όπου συμφιλιώνονταν “οι κανόνες και οι αρχές ανταγωνιστικών συμφερόντων και συμπλεκόμενων πλεονεκτημάτων”. Στην πραγματικότητα το επιχείρημά τους δεν ήταν ποτέ αντικρατικό ή αναρχικό, όπως αντικρατική και αναρχική είναι η λογική έκβαση του ορθολογιστικού δόγματος του laissez faire. Ήταν ένα επιχείρημα που λάμβανε υπόψη τόσο τις προσήκουσες λειτουργίες του κράτους, όσο και τα όρια της κρατικής δράσης.] 

(F. A. Hayek, “Το σύνταγμα της ελευθερίας”, εκδ. “Καστανιώτη”, Αθήνα 2008, σελ. 112-113)

Ο F. A. Hayek στο δοκίμιό του “Why I Am Not a Conservative” γράφει: 

«Έχω ήδη υπογραμμίσει ότι, μολονότι σ’ όλη μου τη ζωή περιγράφω τον εαυτό μου ως λιμπεραλιστή, πρόσφατα το κάνω με μια ολοένα μεγαλύτερη διστακτικότητα – όχι μόνο επειδή στις Ηνωμένες Πολιτείες αυτός ο όρος εγείρει συνεχώς παρανοήσεις, αλλά επίσης επειδή συνειδητοποιώ ολοένα και περισσότερο το μεγάλο χάσμα που υπάρχει ανάμεσα στη δικιά μου άποψη και στον ορθολογιστικό λιμπεραλισμό της ηπειρωτικής Ευρώπης ή ...ακόμα στον αγγλικό λιμπεραλισμό των οπαδών του ωφελιμισμού». 

Συνεχίζει δε παρακάτω: 

«…οι περισσότεροι λιμπεραλιστές της ηπειρωτικής Ευρώπης … καθοδηγούνταν περισσότερο από την επιθυμία να επιβάλλουν στον κόσμο ένα σχεδιασμένο εκ των προτέρων λογικό πρότυπο παρά να παράσχουν ευκαιρίες για ελεύθερη ανάπτυξη».

Comments

Popular posts from this blog

Άμεση ρήξη με τον αντιλιμπεραλιστικό μνημονιακό παρεοκρατικό καπιταλισμό και με τον διακομματικό εθνοεθνικισμό

Τα θρασύδειλα αντι-λιμπεραλιστικά μνημονιακά εθνοεθνίκια, πρώτα έφεραν την οικονομική καταστροφή της χώρας και τώρα την οδηγούν και σε νέα, εθνική αυτή τη φορά καταστροφή, οδηγώντας την χρεωκοπημένη και αποδυναμωμένη σε ένοπλη σύρραξη με την Τουρκία, αφού προηγουμένως την έχουν εξευτελίσει διεθνώς, θεωρώντας ανυπεράσπιστους και κατατρεγμένους ανθρώπους ως "ενεργή, σοβαρή, εξαιρετική και ασύμμετρη απειλή" κατά της χώρας, αναστέλλοντας και καταπατώντας βάναυσα την συνθήκη της Γενεύης για τους πρόσφυγες, διώκοντας τους, καταδικάζοντάς τους, φυλακίζοντάς τους και εξαπολύοντας ακόμα και δολοφονική βία εναντίον τους για την απώθησή τους, εν τέλει δε κατακρεουργώντας, έτσι, κάθε έννοια κράτους δικαίου στη χώρα. Κι αυτό, καθώς  ο διακομματικός εθνοεθνικισμός όλων υπόλοιπων κομμάτων της Βουλής, εκτός του ΜέΡΑ25 που διακηρύσσει ότι " το εθνικό δικαίωμα διαχείρισης των συνόρων μας θα το χρησιμοποιήσουμε για να δίνουμε καταφύγιο στους κατατρεγμένους", δεν βλέπει απέναντί

Αντιπρόσωποι και εκπρόσωποι

Το ελληνικό Σύνταγμα ανήκει στην κατηγορία των συνταγμάτων εκείνων, που αναγνώρισαν μεν τα πολιτικά κόμματα (κομματική δημοκρατία), πλην όμως διατήρησαν τις αρχές της κλασσικής αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας, με συνέπεια τη δημιουργία πολλών προβλημάτων, που αναφέρονται στις σχέσεις διατάξεων των δύο κατηγοριών. Η ευρύτατη σε έκταση και περιεχόμενο «συνταγματοποίηση» των πολιτικών κομμάτων στο ελληνικό σύνταγμα (όπως, άλλωστε, απαιτούσε η νέα συνταγματικοπολιτική πραγματικότητα) και η εκ παραλλήλου διατήρηση των διατάξεων των άρθρων 51§2 και 60§1, που συνταγματοποιούν το αντιπροσωπευτικό σύστημα και την ελεύθερη εντολή, τείνουν να προσλαμβάνουν έντονο συγκρουσιακό χαρακτήρα. Είναι χαρακτηριστικό ότι, ενώ το 1974 υπήρξε έντονη συζήτηση για το άρθρο 60§1 κατά τη διαδικασία ψηφίσεως του νέου Συντάγματος (υπήρξαν προτάσεις και από την τότε συμπολίτευση υπέρ της απαγόρευσης της δυνατότητας ανεξαρτητοποιήσεως και μεταστάσεως των βουλευτών με την προσθήκη τρίτης παραγράφου στο άρθρο 60), έκ

Ο Ερντογάν θέλει, ο Καραμανλής μπορεί;

«Απαιτείται επειγόντως δόγμα» είναι ο τίτλος ενός ενδιαφέροντος άρθρου του Αλέξη Παπαχελά στην εφημερίδα «ΤΟ ΒΗΜΑ». Γράφει χαρακτηριστικά ο Αλέξης Παπαχελάς: {Εχει η Αθήνα δόγμα; Ο Τάσσος έχει, το ακολουθεί πιστά και μπορεί - από τη δική του σκοπιά - να του βγει. Ο Σημίτης είχε το δικό του δόγμα, που έλεγε «αποφεύγω την κρίση, αλλά προσπαθώ να τα βρω στο ευρωπαϊκό πλαίσιο». Ο Καραμανλής; H λογική προστατεύω το στάτους κβο, αποφεύγω την οξύτητα και προσεύχομαι για το καλύτερο δεν «παίζει» σε ένα Αιγαίο όπου μια κρίση μπορεί να κλιμακωθεί μέσα σε λίγα λεπτά, με τα κανάλια να βάζουν απεριόριστο λάδι στη φωτιά για να «πουλήσουν». Απαιτείται επειγόντως δόγμα και αυτό που οι Αγγλοσάξονες αποκαλούν leadership, γιατί ειδάλλως θα βρεθούμε απροετοίμαστοι ενώπιον μιας σύγκρουσης, την οποία όλοι θα έπρεπε να αναμένουν, όπως η προχθεσινή!}. Ποιο, όμως, μπορεί να είναι αυτό το δόγμα; Ο κ. Παπαχελάς δεν προτείνει τίποτε σχετικό. Το «δόγμα Σημίτη», που αναφέρει και που ακολουθεί και η κυβέρνη